Sunday, May 10, 2015

सबभन्दा डरलाग्दो दिन : वैशाख १२को डायरी

त्यो दिन बिहानैदेखि मौसम अलि अनौठो थियो । सामान्यतया मध्य वैशाखमा बिहानैदेखि घाम लाग्छ । तर, २०७२ वैशाख १२ गतेको बिहान भने चिसो हावा चलेको थियो । अरु त सबै सामान्य नै थियो ।
बाको बिहान खाना नखाई हिँड्नुपर्ने थियो । ७ बजेतिरै उहाँ निस्कनुभयो । आमा र म २ जना मात्र भएपछि खाना बनाउने, खाने काम पनि छिटोछिटो नै भयो । मेरो १२–१२ः३०तिर अफिस पुग्नुपर्ने । करिब १० बजे नै खाना खाइसकेको तथा घरमा पनि केही काम नभएको हुनाले म त्यति बेला नै निस्किएँ । अफिस जानु अगाडि बिजुलीको पैसा तिरेर बिजुली अड्डा नजिकै रहेकी साथी गङ्गासँग भेटघाट गरीवरी अफिस जाने योजनाका साथ म निस्किएको थिएँ । तर बाटामा पुगेपछि खबर गर्दा ऊ घरमा नभएको थाहा भयो । अनि मैले योजना बदलेँ ।

Tuesday, March 24, 2015

गाई जात्राको नाचले कला बुझायो

प्रस्तुति : दिवाकर प्याकुरेल
फोटो : सरुभक्त फेसबुक
सरुभक्त (वि.सं. २०१२, पोखरा, कास्की) प्रसिद्ध लेखक हुनुहुन्छ । नाटक, उपन्यास, गीत, कविता, मुक्तक आदि गरेर उहाँका करिब चार दर्जन कृति प्रकाशित छन् । कक्षा ६तिर पढ्दा नै कविता लेखेर साहित्य यात्रा सुरु गरेको बताउने सरुभक्तले वि.सं. २०३० को दशकदेखि नै विभिन्न विधामा आफ्ना कृतिहरू निरन्तर प्रकाशन गर्दै आउनुभएको छ । उहाँको पागल बस्ती उपन्यासले वि.सं. २०४८मा मदन पुरस्कार प्राप्त ग~यो । यस बाहेक नेपाली साहित्यमा गरेको निरन्तर योगदानका लागि उहाँले अन्य दर्जनौँ पुरस्कार प्राप्त गर्नुभएको छ । तरुनी खेती, समय त्रासदी, छोरी ब्रह्माण्ड लगायतका उहाँका कृतिहरू वर्षौँ अगाडि प्रकाशित भएर आजसम्म पनि चर्चामा छन् । उहाँले बालबालिकाका लागि पनि बालबालिकाहरूको नाटक लगायत केही कृति प्रकाशन गर्नुभएको छ । गत भदौदेखि उहाँ नेपाल सङ्गीत तथा नाट्य प्रतिष्ठानका कुलपति हुनुहुन्छ । स्थायी बसोबास पोखरामै भए पनि कुलपतिको कार्यभार सुरु भएदेखि उहाँ काठमाडौँको बुद्धनगरमा बस्दै आउनुभएको छ । यस पटकको ‘बालककालका कुरा’मा सरुभक्तको बाल्य जीवनका रमाइला तथा नरमाइला अनुभव प्रस्तुत गरिएको छ :

Tuesday, March 17, 2015

एस् एल् सीअघि नै छ हजार किताब सक्दा

प्रस्तुति : दिवाकर प्याकुरेल
प्रतीक ढकाल (वि.सं. २०१६, दागापेला, भुटान) प्रसिद्ध यात्रा साहित्यकार हुनुहुन्छ । अनुवाद, काव्य तथा प्रशासनबारे समेत गरी एक दर्जनभन्दा बढी पुस्तकका लेखक ढकाल विशेषतः नियात्रा लेखनका लागि प्रसिद्ध हुनुहुन्छ । वि.सं. २०६२देखि २०६७सम्म साझा प्रकाशनद्वारा प्रकाशित तथा वितरित पुस्तकहरूमध्ये उहाँको ‘हिमालपारि पुगेपछि’ले सर्वाधिक बिक्री हुने पुस्तकको रेकर्ड कायम गरेको छ । त्यस बाहेक ‘सेती पनि काली पनि’, ‘चीनको विचित्र चित्र’, ‘सगरमाथाको आधारशिविरबाट’ लगायत उहाँका नियात्रा कृतिहरू लोकप्रिय छन् । अझ उहाँका दुई कृतिहरू ‘सेती पनि काली पनि’ र ‘सगरमाथाको आधारशिविरबाट’ त विश्व कीर्तिमानी आरोही आपा शेर्पा लगायतले सगरमाथा शिखरबाट विमोचन गरेका हुन् । त्यसैले ढकालले सगरमाथा शिखरबाटै पुस्तक विमोचन गराउने विश्वकै पहिलो लेखकका रूपमा मान्यता पाउनुभएको छ । बालबालिकाकै लागि भनेर उहाँले केही गीतहरू लेख्नुभएको छ । ट्राफिक सन्देशबारेको लगायतका उहाँका केही बाल गीत जेम्स स्कुलले एल्बमका रूपमा प्रकाशित गरेको छ । पेसागत रूपमा उहाँ नेपाल सरकार, निजामती सेवामा कार्यरत हुनुहुन्छ । हाल मनोहर बस्ती, काठमाडौँमा बस्दै आउनुभएका ढकालका बाल्यकालका अनुभव यस पटकको ‘बालककालका कुरा’मा प्रस्तुत गरिएको छ ।  

पाँच कक्षा पढ्दै शिक्षकको जागिर

प्रस्तुति : दिवाकर प्याकुरेल
गोपाल पराजुली (वि.सं. २००२, भमरकोट, काभ्रे) प्रसिद्ध बाल साहित्यकार हुनुहुन्छ । आफूले बालबालिकाकै लागि मात्र कृति प्रकाशन गर्ने बताउने पराजुलीले बाल साहित्यका दुई दर्जनजति पुस्तक प्रकाशित गरिसक्नुभएको छ भने कति त प्रकाशनको पर्खाइमा छन् । ‘पच्चीस प्रतिभा’ नाममा उहाँले राष्ट्रिय स्तरका चर्चित व्यक्तित्वहरूको जीवनी सात भागसम्म प्रकाशन गरिसक्नुभएको छ । बालबालिकाका लागि जीवनी लेखनमा बढी दख्खल देखाउनुभएका पराजुलीका ‘राष्ट्रिय विभूति’ (तीन भाग) र ‘हाम्रा प्रसिद्ध साहित्यकार’ (छ भाग) पनि प्रकाशित छन् । यसबाहेक पराजुलीले ‘नानीको बानी’ (निबन्ध सङ्ग्रह), ‘रूपाको साहस’ (कथा सङ्ग्रह) र ‘समयका डोबहरू’ (कविता सङग्रह) पनि प्रकाशित छन् । करिब ३१ वर्ष सरकारी सेवामा बिताएर २०५५ सालमा अवकाश लिनुभएका पराजुली आज पनि बालबालिकाका लागि निरन्तर लेख्दै हुनुहुन्छ । हाल मध्य बानेश्वर, काठमाडौँमा बस्दै आउनुभएका पराजुलीका बाल्यकालका रमाइला, नरमाइला अनुभव यस पटकको ‘बालककालका कुरा’मा प्रस्तुत गरिएको छ ।  
मेरो जन्म वि.सं. २००२ साल जेठ ९ गते काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लाको भमरकोट गाउँमा भएको हो । बाबु टीकाप्रसाद र आमा विष्णुमाया पराजुलीका चार छोरामध्ये म साइँलो हुँ । हाम्रा दिदीबहिनी थिएनन् ।